سید ائمه و چراغ امت، صاحب شأن و منزلت و ذکر و عنایت و کرامت است.
اسم: علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب علیهم السلام
ولادت: در سال ۱۴۸ هجری در مدینه منوره به دنیا آمد.
لقب: رضا، صابر، رضی، فاضل و وفی
کنیه: ابوالحسن
ویژگی: امام علیه السلام قد متوسط و سیمای گندمگون داشتند.
هم‌عصران: شیخ معروف کرخی
اخبار و کرامات: امام سید بنی هاشم و یکی از بزرگترین امامان و چراغ‌های امت از اهل بیت نبوت و سرچشمه‌های علم و عرفان و جوانمردی است، ایشان عظیم الشأن و مشهور به ذکر است و کرامات زیادی دارد از جمله اینکه خبر داده بود که انگور و انار مسموم می‌خورد و همین طور هم شد و این که ایشان به مردی سالم و صالح فرمود: برای چیزی که از آن گریزی نیست، آماده باش و آن مرد بعد از سه روز از دنیا رفت. و مسافری می‌گوید: من با ابوالحسن علی بن رضا در منی همراه بودم که خالد بن یحیی برمکی آمد درحالی که صورتش را با دستمال غبارآلود پوشانده بود، امام فرمود: اینان بیچارگانی هستند که نمی‌دانند امسال چه اتفاقی برای آنها رخ خواهد داد و همچنان فرمود: از این عجیب‌تر من و هارون هستیم که شبیه این دو انگشت هستیم [و امام انگشت سبابه و انگشت وسط را کنار هم گذاشت] مسافر می‌گوید: معنی سخن امام در مورد هارون را نفهمیدم تا اینکه بعد از رحلت رضا علیه السلام، هارون در کنار ایشان به خاک سپرده شد.
سخنان امام علیه السلام: از امام رضا علیه السلام روایت است که می‌فرماید: عقل شخص مسلمان کامل نمی‌شود مگر اینکه ده خصلت را دارا باشد: ۱- از او امید خیر باشد ۲-و از شرش در امان باشند ۳- خیر اندک دیگری را بسیار شمارد ۴- وخیر بسیار خود را اندک شمارد ۵- هر درخواستی از او کردند آزرده خاطر نشود، ۶- در طول عمرش از طلب دانش خسته نشود ۷- فقر در راه خدا برایش از توانگری محبوب تر باشد، ۸- خواری در راه خدا از عزت با دشمنش محبوب تر باشد. ۹-گمنامی را از شهرت گواراتر بداند، سپس فرمودند: اما دهمی و دهمی چیست به او گفته شد :چیست؟ فرمود: احدی را ننگرد جز اینکه بگوید او از من بهتر و پرهیزگارتر است؛ مردم دو دسته اند یا بهتر و پرهیزگار تر به نظر می‌رسند یا بدتر و پست‌تر، اگر ببیند که آن شخص در نظرش بدتر و پست‌تر است بگوید شاید نیکی او باطنی باشد که بهتر است و نیکی من ظاهری است که برایم بدتر است و اگر ببیند که بهتر و پرهیزگارتر است در برابرش تواضع بکند تا به وی ملحق شود اگر چنین کند مجد و عظمتش بالا می‌رود و خیرش خالص و نامش نیک می‌شود و بر اهل زمان سیادت و بزرگی می‌یابد.
و نیز از ایشان روایت شده که فرمود: مومن مومن نمی‌باشد مگر این سه خصلت در او باشد، سنتی از پروردگارش و سنتی از پیامبرش، و سنتی از امامش اما سنت پروردگارش پوشاندن راز است و سنت پیغمبرش مدارا با مردم است و سنت امامش صبر کردن در زمان تنگ دستی و پریشان حالی است. از امام علیه السلام درباره بهترین بندگان سوال شد ایشان فرمود: «بهترین بندگان کسانی هستند که هنگام انجام کار نیک خرسند باشند و هنگام انجام عمل زشت از خداوند طلب بخشش کنند ، آنگاه که چیزی به آنان داده شود سپاسگزار و زمانی که به مصیبتی دچار شوند صبور باشند و در هنگام خشم گذشت کنند» درباره میزان توکل از ایشان سوال شد و ایشان فرمود: «و از کسی غیر از خدا نترسید».
وفات: روز جمعه پایان ماه صفر سال ۲۰۳ هجری از دنیا رفتند ، در الصدوق فی العیون گفته شده: قول صحیح این است که امام روز جمعه ۹ روز مانده به اتمام ماه رمضان سال ۲۰۳ از دنیا رفته وفات ایشان در طوس منطقه ای در خراسان در روستایی به نام سناباد بود.
مزار ایشان: در شهر طوس به خاک سپرده شدند که این مکان اکنون به نام مشهد مقدس از نواحی خراسان در ایران می باشد.
منابع :
– طبقات الصوفیه – ص۸۵ .
– جامع کرامات الأولیاء – ص۱۵۶ – ۱۵۸ .
– إعلام الورى بأعلام الهدى – ص ۲ – ۹۱ .